Ophef over ‘seksueel geweld’ op erepodium overschaduwt de Spaanse voetbalzege

WK voetbal De wijze waarop de voorzitter van de Spaanse voetbalbond een van de spelers feliciteerde met de wereldtitel leidt tot woede en debat in Spanje.

Felicitaties van Luis Rubiales, voorzitter van de Spoaanse voetbalbond, voor spelers van het Spaanse elftal. Hier met Aitaina Bonmati, links prinses Sofia.
Felicitaties van Luis Rubiales, voorzitter van de Spoaanse voetbalbond, voor spelers van het Spaanse elftal. Hier met Aitaina Bonmati, links prinses Sofia. Foto /Alessandra /AP

Vol blijdschap lopen de Spaanse spelers één voor éen het podium op waar de wereldbeker staat te glinsteren in het stadion Stadium Australia in Sydney. Ze ontvangen felicitaties van de organisatie, koningin Letizia en haar dochter prinses Sofia. Wanneer aanvaller Jennifer Hermoso het einde van het podium nadert, omhelst voorzitter van de Spaanse voetbalbond Luis Rubiales haar en kust haar op de wang. Een seconde later grijpt hij met beide handen haar hoofd stevig beet en drukt hij een kus op haar mond. Hermoso loopt verbaasd het podium af. Rubiales staat op het podium met een grote grijns. Op dat moment kijken negen miljoen Spanjaarden naar de televisie.

Lees ook dit artikel over de winnende Spaanse ploeg

Het feestje in de kleedkamer van de voetbalvrouwen, direct na de felicitaties, wordt live gestreamd op Instagram. Een speler vraagt buiten beeld aan Hermoso hoe het zit met de kus van Rubiales. Hermoso neemt dan net een slok champagne uit een fles en roept dat ze het niks vond. „No me ha gustado. Maar wat kan ik doen?”

Op sociale media ontploft het daarna met reacties van woedende Spanjaarden. Verschillende Spaanse media sturen pushmeldingen en het gesprek in Spanje gaat niet meer over de winst van het WK, maar over seksisme, machogedrag en gebrek aan gelijkheid tussen man en vrouw.

„Spanje staat er weer lekker op hè?”, zegt Mar Mas, voorzitter van de stichting Mujeres en el Deporte Profesional. De organisatie strijdt voor de rechten van professionele vrouwelijke sporters, onder wie de voetballers. „De meiden zijn wereldkampioen, maar iedereen praat over dit schandaal. We hebben een voorzitter van een federatie die niet weet hoe hij zich moet gedragen. Een verdomde schande”, vertelt Mas aan de telefoon.

Rubiales feliciteert Teresa Abelleira, in het midden koningin Letizia en prinses Sofia.
Foto AP Photo/Mark Baker

‘Spontaan wederzijds gebaar’

Het blijft niet bij de kus van Rubiales. De voorzitter voegt zich bij de feestvierende vrouwen in de kleedkamer. Hij slaat zijn arm om Hermoso heen en wendt zich tot de rest van de groep. Hij belooft ze een reis naar Ibiza. „Daar zullen we de bruiloft van Jenni [Hermoso]en mij vieren”, grapt hij.

Een paar uur na de storm aan kritiek, komt de voetbalbond plots met een statement namens Hermoso. „Het is een totaal spontaan wederzijds gebaar dat ontstond door het winnen van de wereldbeker. De voorzitter en ik hebben een goede relatie. Zijn gedrag tegenover ons allemaal was uitstekend en het was een gebaar van genegenheid en dankbaarheid”. Rubiales laat aan de sportkrant Marca weten dat hij de ophef maar onzin vindt. „Het zijn twee vrienden die iets vierden. Mensen die kritiek hebben daarop zijn sukkels die niet positief kunnen blijven. We moeten geen aandacht besteden aan deze domme idioten en gilipolleces [klootzakken].”

Irene Montero, minister van Gelijkheid, spreekt op X (voorheen Twitter) van „seksueel geweld”. Montero: „Het is een vorm van aanranding waar wij als vrouwen elke dag het slachtoffer van zijn en die tot nu toe onzichtbaar was. We moeten het niet normaliseren. Als ze dit doen terwijl heel Spanje toekijkt, wat zullen ze privé dan wel allemaal niet doen? Seksueel geweld tegen vrouwen moet stoppen. Alleen een ja is een ja. Toestemming is de sleutel.”

Rubiales feliciteert Rocio Galvez, links Jennifer Hermoso.
Foto AFP/Franck Fife

Ongelijkheid van vrouwen

Volgens Mar Mas is Rubiales het voorbeeld van het machismo in Spanje. „Dit is een samenvatting van het probleem dat we hier hebben. Een voorzitter die geen sorry zegt en geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn daden. Hij is onaantastbaar in het voetbal. Hij heeft veel geld en doet wat hij wil. En het probleem is, dat de hele voetbalstructuur in Spanje gebaseerd is op vriendschappen die allemaal dezelfde normen en waarden hebben”, zucht ze.

Lees ook dit artikel over machismo en het Spaanse vrouwenvoetbal

Mas ziet een systeem dat de ongelijkheid van vrouwen in stand houdt. Zo kostte het moeite om over de juiste middelen te beschikken voor voetballende meisjes. „Omdat ze tot vier jaar geleden niet wisten hoe ze moesten voetballen. We werken er nu hard aan om ervoor te zorgen dat er protocollen zijn voor het voorkomen van seksuele intimidatie en misdrijven in de sport én dat die ook worden nageleefd.”

De kus is een voorbeeld van seksueel misbruik en staat ook in het protocol over aanrandingen van de Spaanse voetbalbond waar Rubiales notabene de voorzitter van is, zegt Maria Cervera. Ze geeft trainingen aan vrouwen om ze weerbaar te maken tegen machogeweld.

De sportwet verplicht federaties en professionele competities om dergelijke protocollen te hebben en na te leven. De gevolgen van seksuele intimidatie variëren kan een openbare berisping tot een geldboete van 3.000 euro of ontzegging van een functie tot twee jaar.